Wolność religijna – wrodzone prawo czy przywilej władzy?

Grzegorz Sokołowski

Published: 2022-12-30

Vol. 1 (2022)

Wolność religijna – wrodzone prawo czy przywilej władzy?

Grzegorz Sokołowski

Abstract

There is a foundation of religious freedom in human dignity. Human dignity is confirmed both in documents on the level of international law and the legal order of states, and in the teaching of the Catholic Church. The key element of human dignity is freedom understood both as the exclusion of external compulsion (freedom „from”) and the freedom „to” seek truth, good and other higher values related to the worldview and religion. Religious freedom and the related freedom of conscience must be placed in this context. The task of the political community is to uphold religious freedom. Over the centuries, the involvement of the political authority in professing the faith by subjects was differently understood. Currently, the pursuit of the state’s ideological neutrality means that e very religion can be practiced and professed, and not eliminated from the public space.

Keywords:

religious freedom, freedom of conscience, human dignity, world view neutrality of the state, relations between the state and the Church

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Sokołowski, G. (2022). Wolność religijna – wrodzone prawo czy przywilej władzy?. LIBERTAS RELIGIOSA Studium Interdyscyplinarne wolności Religijnej, 1, 138–152. Retrieved from https://www.czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/lr/article/view/11570

Cited by / Share

References

Dokumenty soborów powszechnych, t. 4/1: (1511–1870) Lateran V, Trydent, Watykan I, oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2005.
Sobór Watykański II, Deklaracja o wolności religijnej Dignitatis humanae, w: Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań 2002, s. 410–421.
Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, w: Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Warszawa 2002, s. 526–606.
Jan Paweł II, Homilia w czasie Mszy św., Lubaczów, 3 VI 1991, w: Jan Paweł II, Pielgrzymki do Ojczyzny. Przemówienia i homilie, Kraków 2005, s. 595–603.
Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 2002.
Kompendium nauki społecznej Kościoła, Kielce 2005.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. nr 78, poz. 483.
Cardini F., Montesano M., Historia Inkwizycji, Kraków 2008.
Cebula S., Prawa i wolności religijne we współczesnej Polsce, Kraków 2011.
Chaberek M., Papieże wobec problemów teologicznych XIX wieku, Lublin 2009.
Decot R., Mała historia reformacji w Niemczech, Kraków 2007.
Dediu J.P., Inkwizycja, Wrocław 1993.
Ferdek B., O odpustach 500 lat później. Ekumeniczna lektura 95 tez ks. dr. Marcina Lutra, Wrocław 2017.
Inkwizycja Papieska w Europie Środkowo-Wschodniej, red. P. Kras, Kraków 2010.
Jaworski Z., Wolność religijna według edyktu mediolańskiego – w 1700 rocznicę wydania, „Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego”, 9(2014), nr 11(1), s. 17–29.
Kelly J.N.D., Encyklopedia papieży, Warszawa 2006.
Kołtunowska A., Teodozjusz Wielki, w: Encyklopedia katolicka, t. 19, red. E. Gigilewicz, Lublin 2013, kol. 637–638.
Konik R., W obronie Świętej Inkwizycji, Wrocław 2004.
Kozerska E., Państwo i społeczeństwo w poglądach Piusa XI, Warszawa 2005.
Kras P., Ad abolendam diversarum haeresium pravitatem. System inkwizycyjny w średniowiecznej Europie, Lublin 2006.
Królikowski P., Wolność religijna. Aspekt teologiczny, w: Encyklopedia katolicka, t. 20, red. E. Gigilewicz, Lublin 2014, kol. 898–899.
Księga Inkwizycji. Podręcznik napisany przez Bernarda Gui, red. P. Seifert, M. Pawlik, J. Zychowicz, Kraków 2006.
Kumor B., Historia Kościoła, t. 1: Starożytność chrześcijańska, Lublin 2001; t. 5: Czasy nowożytne. Rozłam w chrześcijaństwie zachodnim, Lublin 2002.
Lambert M., Średniowieczne herezje. Od reformy gregoriańskiej po Reformację, Gdańsk – Warszawa 2002.
Majka J., Etyka społeczna i polityczna, Warszawa 1993.
O’Malley J.W., Trydent. Co się zdarzyło podczas soboru, Kraków 2014.
Oberdte J., Heretycy i inkwizycja w średniowieczu, Kraków 2010.
Piela M., Wielkanoc „trzech encyklik” (1937), w: Servus Sanctae Hedvigis Fidelis. Księga dedykowana księdzu Antoniemu Kiełbasie SDS, red. J. Swastek, M. Piela, Wrocław 2011, s. 249–263.
Ryś G., Inkwizycja, Kraków 1998.
Skorowski H., Wolność, w: Jan Paweł II. Encyklopedia nauczania społecznego, red. A. Zwoliński, Radom 2005, s. 579–584.
Sochaj A., Dewizy papieży XX i XXI wieku, Kraków 2017.
Śrutwa J., Edykt Mediolański, w: Encyklopedia katolicka, t. 4, red. R. Łukaszyk, Lublin 1985, kol. 666.
Tomaszewski A., Jan XXIII i jego działalność społeczna, Poznań 2000.
Umiński J., Historia Kościoła, t. 2, Opole 1960.
Zieliński Z., Papiestwo i papieże dwóch ostatnich wieków 1775–1978, Warszawa 1983. Google Scholar

Grzegorz Sokołowski

https://orcid.org/0000-0001-8284-9830

Affiliation:

Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu Poland

Bio Statement (e.g., department and rank)

Ks. Grzegorz Sokołowski – dr hab., prof. PWT we Wrocławiu; kierownik Katedry Katolickiej Nauki Społecznej i Socjologii Religii; Prezes Zarządu Fundacji Obserwatorium Społeczne we Wrocławiu, redaktor naczelny miesięcznika katolickiego „Nowe Życie”; współpracuje z Osservatorio Internazionale Card. Van Thuân sulla Dottrina Sociale della Chiesa; Członek Rady Naukowej Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego i Rady Naukowej czasopisma „Społeczeństwo. Studia, prace badawcze i dokumenty z zakresu nauki społecznej Kościoła”.