Mity i stereotypy  dotyczące osób z niepełnosprawnością wzroku

Marzena Dycht

doi:10.21697/fp.2016.1.20

Published: 2017-01-11

Vol. 6 No. 1 (2016)

Mity i stereotypy dotyczące osób z niepełnosprawnością wzroku

Marzena Dycht

Pedagogical Forum

Section: Colloquia

https://doi.org/10.21697/fp.2016.1.20

Abstract

Artykuł ma na celu zaprezentowanie popularnych mitów i stereotypów dotyczących osób z dysfunkcją wzroku, które skutkować mogą uprzedzeniami, piętnowaniem czy dyskryminacją społeczną tych osób. W części zasadniczej pracy podjęto próbę polemiki ze stereotypowym postrzeganiem osób niewidomych i słabowidzących.

Keywords:

mity, stereotypy, osoby niewidome, osoby słabowidzące

Most read articles by the same author(s)

Marzena Dycht, Contemporary challenges of pre-school and school pedagogy in the field of education including blind and visually impaired children , Pedagogical Forum: Vol. 8 No. 2 (2018)
Marzena Dycht, Rehabilitation and education of people with visual impairments in times of development of new technologies and sciences , Pedagogical Forum: Vol. 6 No. 1 (2016)
Jadwiga Kuczyńska-Kwapisz, Marzena Dycht, Mother Elizabeth – Róża Czacka’s Education of the Visually Impaired: Theory and Practice , Pedagogical Forum: Vol. 9 No. 1 (2019)
Marzena Dycht, Pedagogical Inspirations of Henryk Ruszczyc in Theory and Practice of Education of Blind People , Pedagogical Forum: Vol. 9 No. 1 (2019)
Marzena Dycht, Emilia Śmiechowska-Petrovskij, Jadwiga Kuczyńska-Kwapisz (1952–2022) , Pedagogical Forum: Vol. 12 No. 1 (2022): 100-lecie pedagogiki specjalnej
Marzena Dycht, Emilia Śmiechowska-Petrovskij, Jan Niewęgłowski, Od redakcji , Pedagogical Forum: Vol. 12 No. 1 (2022): 100-lecie pedagogiki specjalnej
Marzena Dycht, “High-quality education” - analysis of the conceptual assumptions and the conditions for implementing the model in the Polish education system in relation to blind and visually impaired students , Pedagogical Forum: Vol. 11 No. 1 (2021): Numer jubileuszowy
Marzena Dycht, The value of professor Sękowska’s achievements (1924–1997) for special education , Pedagogical Forum: Vol. 12 No. 1 (2022): 100-lecie pedagogiki specjalnej

Download files

PDF

Citation rules

Dycht, M. (2017). Mity i stereotypy dotyczące osób z niepełnosprawnością wzroku. Pedagogical Forum, 6(1), 297–316. https://doi.org/10.21697/fp.2016.1.20

Cited by / Share

References

Adamowicz-Hummel A. (2001). Posługiwanie się wzrokiem przez dzieci słabo widzące,
Google Scholar

W: Jakubowski S. (red.). Poradnik dydaktyczny dla nauczycieli realizujących podstawę programową w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum z uczniami niewidomymi i słabo widzącymi. Warszawa: MEN.
Google Scholar

Allport G. (1979). The nature of prejudice. New York: Doubleday/Anchor (wyd. oryg.1954).
Google Scholar

Bauman Z. (2000). Ponowoczesność jako źródło cierpień. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Google Scholar

Barraga N.C. (1964). Increased visual behavior in low vision children. New York: American Foundation for the Blind.
Google Scholar

Biernat M., Dovidio J.F. (2008). Piętno i stereotypy. W: Heatherton T.F., Kleck R.E., Hebl M.R., Hull J.G. (red.). Społeczna psychologia piętna. Tłum. Szustrowa T. i in., Warszawa: Collegium Civitas, Wyd. Naukowe PWN.
Google Scholar

Błeszyńska K. (2001). Niepełnosprawność a struktura identyfikacji społecznych. Warszawa: Wyd. Akademickie „Żak”.
Google Scholar

Bobkowicz-Lewartowska L. (2008). Poczucie sensu życia jako wskaźnik psychicznego dobrostanu u osób z zaburzeniami widzenia. „Współczesne Problemy Pedagogiki Specjalnej. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej”, nr 7, s. 237-242.
Google Scholar

Bujnowska A. (2009). Uwarunkowania postaw studentów pedagogiki wobec osób niepełnosprawnych. Lublin: UMCS.
Google Scholar

Czerwińska K. (2007). Stereotypy i uprzedzenia wobec osób niewidomych i słabo widzących – przegląd badań. „Wychowanie na Co Dzień”, nr 7/8, s. 12-16.
Google Scholar

Czerwińska K. (2010). Funkcjonowanie adolescentów z niepełnosprawnością wzrokową. W: Palak Z., Bujnowska A., Pawlak A. (red.) Aktualne problemy edukacji i rehabilitacji osób niepełnosprawnych w biegu życia. Lublin: UMCS.
Google Scholar

Dovidio J.F., Major B., Crocker J. (2008). Piętno: wprowadzenie i zarys ogólny.
Google Scholar

W: Heatherton T.F., Kleck R.E., Hebl M.R., Hull J.G. (red.). Społeczna psychologia piętna. Tłum. Szustrowa T i in., Warszawa: Collegium Civitas, Wyd. Naukowe PWN.
Google Scholar

Dycht M. (2009). Wizerunek osób niepełnosprawnych w opiniach studentów pedagogiki rewalidacyjnej. W: Dycht M., Marszałek L. (red.). Inkluzja i ekskluzja społeczna osób z niepełną sprawnością. Współczesne konteksty i kontrowersje pedagogiki wspierającej.
Google Scholar

Warszawa: Wyd. Salezjańskie.
Google Scholar

Gorajewska D. (2006). Fakty i mity o osobach z niepełnosprawnością. Warszawa: Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji.
Google Scholar

Hamilton D.L., Uhles A.N. (2000). Stereotypes. W: Kazdin A. (ed.). Encyclopedia of Psychology. T. 7. New York and Washington: DC: Oxford University Press and American Psychological Association.
Google Scholar

Hebl M.R., Kleck R.E. (2008). Społeczne konsekwencje niepełnosprawności fizycznej. W: Heatherton T.F., Kleck R.E., Hebl M.R., Hull J.G. (red.). Społeczna psychologia piętna. Tłum. Szustrowa T. i in., Warszawa: Collegium Civitas, Wyd. Nauk. PWN.
Google Scholar

Jawłowska A. (2001). Tożsamość na sprzedaż. W: Jawłowska A. (red.). Wokół problemów tożsamości. Warszawa: Wyd. LTW.
Google Scholar

Klinkosz W. (2003). Sukces akademicki studentów niewidomych i słabowidzących a ich osobowość. Lublin: TN KUL.
Google Scholar

Korzon A. (2004). Mity i stereotypy myślowe o niepełnosprawnych intelektualnie
Google Scholar

w środowisku społecznym. W: Janiszewska-Nieścioruk Z. (red.). Człowiek z niepełnosprawnością intelektualną. Wybrane problemy społecznego funkcjonowania oraz rehabilitacji osób z niepełnosprawnością intelektualną. T. 2. Kraków: Impuls.
Google Scholar

Kotowski S. (1993). Inwalidzi wzroku – mity i fakty. „Problemy Rehabilitacji Społecznej i Zawodowej”, nr 1-2, dostęp na: http://pzn.hrubieszow.info/ksiazka_pzn/ otwarty 13.10.2015.
Google Scholar

Kowalik S. (2007). Psychologia rehabilitacji. Warszawa: WAiP.
Google Scholar

Larkowa H. (1970). Postawy otoczenia wobec inwalidów. Warszawa: PZWL.
Google Scholar

Łobacz E. (2006). Prezentacja osób niewidomych w prasie. „Szkoła Specjalna”, nr 4, s. 276-282.
Google Scholar

Łuczak A., Kurkus-Rozowska B., Kamińska J. (2007). Poradnik dla asystenta zawodowego spółdzielni socjalnej. Warszawa: CIOP- PIB.
Google Scholar

Majewski T. (2002). Tyflopsychologia rozwojowa. Psychologia dzieci niewidomych i słabo widzących. Warszawa: PZN.
Google Scholar

Marchwicka M., Durka G. (1995). Zachowania i dystans społeczny wobec osób
Google Scholar

z widocznym inwalidztwem wzroku na podstawie opinii dorosłych mieszkańców Słupska. „Przegląd Tyflologiczny”, nr 1-2, s. 26-35.
Google Scholar

Mączyńska-Frydryszek A., Jaskólska-Klaus M., Maruszewski T. (2002). Psychofizjologia widzenia. Poznań: Wyd.ASP.
Google Scholar

Nelson T.D. (2003). Psychologia uprzedzeń. Tłum. Nowak A., Gdańsk: GWP.
Google Scholar

Ossowski R. (2001). Pedagogika niewidomych i niedowidzących. W: Dykcik W. (red.). Pedagogika specjalna. Poznań: UAM.
Google Scholar

Ostrowska A. (1994). Niepełnosprawni w społeczeństwie. Warszawa: IFiS PAN.
Google Scholar

Palak Z. (1988). Obraz własnej osoby młodzieży niewidomej. Lublin: UMCS.
Google Scholar

Piber-Dąbrowska K., Sędek G. (2006). Spostrzeganie bez uprzedzeń i stereotypów – zarys problematyki. „Psychologia Społeczna”, nr 2, s. 7-12.
Google Scholar

Pietrzak H. (2000). Następstwa i efekty stereotypowego postrzegania człowieka
Google Scholar

i świata społecznego. Rzeszów: WSP.
Google Scholar

Röder K. (2009). Psychische Besonderheiten sehbehinderter Jugendlicher. Marburg: Deutsche Blindenstudienanstalt.
Google Scholar

Sękowska Z. (2001). Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej. Warszawa: APS.
Google Scholar

Sienicka E. (2002). Stereotypy i uprzedzenia wobec osób niepełnosprawnych (niepublikowana praca magisterska napisana na Wydziale Rewalidacji i Resocjalizacji Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie).
Google Scholar

Sowa W. (2003). Postawy społeczne wobec osób niepełnosprawnych (niepublikowana praca magisterska napisana na Wydziale Rewalidacji i Resocjalizacji Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie).
Google Scholar

Stangor Ch., Schaller M. (2002). Stereotypy jako reprezentacje indywidualne
Google Scholar

i zbiorowe, Reprezentacja stereotypowa. W: Macrae C.N., Stangor Ch., Hewstone M. (red.). Stereotypy i uprzedzenia. Tłum. Majchrzak M i in., Gdańsk, GWP.
Google Scholar

Steuden S., Oleś M., Puchalska-Wasyl M. (2002). Psychologiczne charakterystyki osób z zaburzeniami funkcji wzrokowych – aspekty strukturalne i dynamiczne. W: Oleś P., Steuden S., Toczołowski J. (red.). Jak świata mniej widzę. Zaburzenia widzenia a jakość życia. Lublin: TN KUL.
Google Scholar

Szczepanik R. (2007). Elementy pedagogiki specjalnej. Łódź: Wyd. WSH-E.
Google Scholar

Szopski M. (2005). Komunikowanie międzykulturowe. Warszawa: WSiP.
Google Scholar

Ustawa z dnia 21 listopada 2008 roku o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. Nr 223, poz. 1463).
Google Scholar

Walthes R. (2005). Einführung in die Blinden – und Sehbehindertenpädagogik. München: UTB/Ernst Reinhardt Verlag.
Google Scholar

Wiazowski J. (2009). Niewidomi a rewolucja technologiczna – doświadczenia amerykańskie. „Niepełnosprawność i Rehabilitacja”, nr 3, s. 83-99.
Google Scholar

Weigl B. (2000). Stereotypy i uprzedzenia. W: Strelau J. (red.). Psychologia. Podręcznik akademicki. T. 3: Gdańsk: GWP.
Google Scholar

Wojciszke B. (2004). Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej. Warszawa: Scholar.
Google Scholar

Marzena Dycht

m.dycht@uksw.edu.pl

Affiliation:

Wydział Nauk Pedagogicznych Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Poland

Bio Statement (e.g., department and rank)

Marzena Dycht – doktor habilitowana, profesor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Wybrane publikacje: Henryk Ruszczyc. Pedagogiczne inspiracje (2012), Koncepcja pedagogiki specjalnej Zoi Sękowskiej (2008), Koncepcja tyopedagogiki w ujęciu Zoi Sękowskiej (2005). Adres do korespondencji: Adres do korespondencji: Wydział Nauk Pedagogicznych UKSW, ul. Wóycickiego 1/3, bud. 15, 01-938 Warszawa. Adres e-mail: m.dycht@uksw.edu.pl.