Twórczość rysunkowa dziecka w kontekście tworzenia przez nie znaku plastycznego i odkrywania znaczenia

Urszula Szuścik

doi:10.21697/fp.2018.2.03

Opublikowane: 2018-10-06

Tom 8 Nr 2 (2018)

Twórczość rysunkowa dziecka w kontekście tworzenia przez nie znaku plastycznego i odkrywania znaczenia

Urszula Szuścik

Forum Pedagogiczne

Dział: Dział tematyczny

https://doi.org/10.21697/fp.2018.2.03

Abstrakt

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na analizę twórczości plastycznej dziecka w kontekście kształtowania się znaku plastycznego. Twórczość plastyczna dziecka jest jedną z jego pierwszych i podstawowych form komunikowania się niewerbalnego z otoczeniem. Potrzeba rysowania jest naturalną potrzebą ekspresji dziecka określoną jego rozwojem psychofizycznym. Moje aktualne zainteresowania badawcze skupiają się wokół twórczości rysunkowej dziecka w kontekście tworzenia przez nie znaku plastycznego i jego znaczenia. Zagadnienie to jest wynikiem obserwacji i analizy struktury dziecięcego rysunku pod kątem kształtowania się rysunkowego obrazu przedmiotu powiązanego z oddziaływaniem znaku werbalnego. Takie podejście badawcze stwarza nową perspektywę badań twórczości rysunkowej dziecka w aspekcie rozwoju znaków rysunkowych i ich znaczeń oraz procesów komunikowania się.

Słowa kluczowe:

twórczość plastyczna, dziecko, znak werbalny, znak plastyczny, semantyczność rysunku

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Szuścik, U. (2018). Twórczość rysunkowa dziecka w kontekście tworzenia przez nie znaku plastycznego i odkrywania znaczenia. Forum Pedagogiczne, 8(2), 33–46. https://doi.org/10.21697/fp.2018.2.03

Cited by / Share

Bibliografia

Arnheim R. (1978). Sztuka i percepcja wzrokowa, tłum. Mach J. Warszawa: WAiF.
Google Scholar

Borzym I. (1968). O wychowaniu estetycznym i twórczości rysunkowej dzieci. W: Wołoszynowa L. (red.). Materiały do nauczania psychologii, seria II, t. 3. Warszawa: PWN, s. 577–640.
Google Scholar

Bruner J. S. (1971). O poznawaniu. Szkice na lewą rękę, tłum. Krasińska E.. Warszawa: PIW.
Google Scholar

Bruner J. S. (1982). Poza dostarczone informacje. Studia z psychologii poznania, tłum. Mroziak B. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Brodersen I., Dammann R. (2005). Kwestia spojrzenia, tłum. Bagłajewska-Miglus E. W: Kafka. Pismo środkowoeuropejskie. Berlin: Goethe-Institut e.V.
Google Scholar

Buczyńska-Garewicz H. (1980). Słowo wstępne. W: Bense M. Świat przez pryzmat znaku, tłum. Garewicz J.. Warszawa: PIW.
Google Scholar

Chomsky N. (1982). Zagadnienia teorii składni, tłum. Jakubczak I. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Clark J. M., Paivio A. (1989). Dual coding theoryand education. „Educational Psychology Review”, vol. 3. New York: Plenum Press.
Google Scholar

Cybulska-Piskorek J. (1976). Twórczość plastyczna dzieci w wieku przedszkolnym. Warszawa: WSiP.
Google Scholar

Debesse M., Mialaret G. (1988). (red.). Rozprawy o wychowaniu, tłum. Zakrzewska Z., t. 1. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Didkowska B. (2015). Rysunek dziecka w wieku od 3 do 12 lat a język wizualny nowych mediów. Toruń: WN UMK.
Google Scholar

Gardner H. (1990). Art education and human development. Los Angeles, CA: Getty Center for Education in the Arts.
Google Scholar

Gloton R. Clero C. (1985). Twórcza aktywność dziecka, tłum., przedmowa Wojnar I. Warszawa: WSiP.
Google Scholar

Guilford J. P. (1978). Natura inteligencji człowieka, tłum. Czarniawska B., Kozłowski W., Radzicki J. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Guiraud P. (1976). Semantyka, tłum. Cichowicz S. Warszawa: WP.
Google Scholar

Kielar-Turska M. (1992). Jak pomagać dziecku w poznawaniu świata. Warszawa: WSiP.
Google Scholar

Kościelecki S. (1976). Współczesna koncepcja wychowania plastycznego. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Krauze-Sikorska H. (2006). Edukacja przez sztukę. O edukacyjnych wartościach artystycznej twórczości dziecka. Poznań: WN UAM.
Google Scholar

Krywult E. (1982). Związek aktywności werbalnej z aktywnością rysunkową dziecka w wieku przedszkolnym. Praca doktorska. Katowice: Uniwersytet Śląski. [Praca napisana pod kierunkiem doc. dr hab. B. Jaślarowej].
Google Scholar

Kurcz I. (2005). Psychologia języka i komunikacji. Warszawa: Scholar.
Google Scholar

Limont W. (1994). Synektyka a zdolności twórcze. Toruń: UMK.
Google Scholar

Lowenfeld V., Brittain W. L. (1977). Twórczość a rozwój umysłowy dziecka. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Luquet G. H. (1927). Le dessin enfantin. Paris: Alcan.
Google Scholar

Marciniak T. (1976). Problem wychowania plastycznego. Warszawa: NK.
Google Scholar

Moniuszko A. (1982). Ciało sztuki. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Paivio A. (1986). Mental Representations A Dual Coding Approch. „Oxford Psycgology Series”, nr 9. New York Clarendon Press Oxford: Oxford University Press.
Google Scholar

Palka S. (2005). Metodologia. Badania. Praktyka pedagogiczna. Gdańsk: GWP.
Google Scholar

Parnowska-Kwiatowska (1960). Bazgrota i rysunek dziecka. Warszawa: NK.
Google Scholar

Piaget J. (1981). Równoważenie struktur poznawczych: centralny problem rozwoju. Szeminska A. (red.), tłum. Zakrzewska Z. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Piaget J. (1998). L’éducation artistique et la psychologie de l’enfant. W: De la pédagogie. Paris: Odile Jacob.
Google Scholar

Podlawska D., Płóciennik I. (2004). Słownik wiedzy o języku. Bielsko-Biała: PARK.
Google Scholar

Popek S. (1978). Analiza psychologiczna twórczości plastycznej dzieci i młodzieży. Warszawa: WSiP.
Google Scholar

Popek R. (1998). Z badań nad uzdolnieniami plastycznymi młodzieży. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Google Scholar

Read H. (1976). Wychowanie przez sztukę, tłum. Trojanowska-Kaczmarska A., wstęp Wojnar I. Warszawa–Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar

Sausurre F. de (2002). Kurs językoznawstwa ogólnego, tłum. Kasprzyk K. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Stasiakiewicz M. P. (2000). Prototypowy obraz świata w rysunku dziecka. Toruń–Poznań: Wyd. EDYTOR.
Google Scholar

Szuman S. (1931). Badania nad rozwojem rozumienia obrazów o symbolicznej treści u dzieci i młodzieży. Warszawa–Lwów–Kraków: Wyd. Naukowe Towarzystwa Pedagogicznego, Książnica – Atlas.
Google Scholar

Szuman S. (1985). Geneza przedmiotu. W: Dzieła wybrane, t. 1. Warszawa: WSiP.
Google Scholar

Szuman S. (1990). Sztuka dziecka. Psychologia twórczości rysunkowej. Warszawa: WSiP.
Google Scholar

Szuścik U. (1999). Kształtowanie percepcji wzrokowej jako stymulator działań plastycznych dziecka. Cieszyn: Filia Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie.
Google Scholar

Szuścik U. (2006). Znak werbalny a znak plastyczny w twórczości rysunkowej dziecka. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Tomasello M. (2002). Kulturowe źródła ludzkiego poznawania, tłum. Rączaszek J. Warszawa: PIW.
Google Scholar

Trojanowska-Kaczmarska A. (1971). Dziecko i twórczość. Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar

Trojanowska A. (1983). Dziecko i plastyka. Warszawa: WSiP.
Google Scholar

Tyszkowa M. (1993). Przedmowa do wydania polskiego. W: Wallon P., Cambier A., Engelhart D. Rysunek dziecka, tłum. Gałkowski R. Warszawa: WSiP.
Google Scholar

Przetacznik-Gierowska M., Tyszkowa M. (1996). (red.), Psychologia rozwoju człowieka, t. 1. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Wallon Ph., Cambier A., Engelhart D. (1993). Rysunek dziecka, tłum. Gałkowski R. Warszawa: WSiP.
Google Scholar

Wojnar I. (1980). Teoria wychowania estetycznego. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Wygotski L. S. (1971). Wybrane prace psychologiczne, tłum., wstępu Franus E., tłum. całości Flesznerowa E., Fleszner J. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Wygotski L. S. (1978). Narzędzie i znak w rozwoju dziecka, tłum. Grell B. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Wygotski L. S. (1989). Myślenie i mowa, tłum. Flesznerowa E., Fleszner J. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Zalewska-Pawlak M. (1988). Wychowanie estetyczne dziecka w wieku przedszkolnym. Geneza i rozwój problematyki w polskiej teorii pedagogicznej. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Zwolińska K., Malicki Z. (1974). Mały słownik terminów plastycznych. Warszawa: WP.
Google Scholar

Żegleń U. M. (2000). Wprowadzenie do semiotyki teoretycznej i semiotyki kultury. Toruń: UMK.
Google Scholar

Urszula Szuścik

urszula.szuscik@us.edu.pl
http://orcid.org/0000-0003-0817-4868

Afiliacja:

Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytet Śląski w Katowicach Polska

Biogram

Urszula Szuścik– dr hab., kierownik Zakładu Dydaktyki i Pedagogiki Wczesnoszkolnej, kierownik studiów podyplomowych – Edukacja Wczesnoszkolna i Przedszkolna, kierownik studiów podyplomowych – Arteterapia, kierownik Studiów Doktoranckich – Pedagogika na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji, redaktor serii publikacji Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji. Zainteresowania naukowe, badawcze i artystyczne: edukacja dziecka, pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna, zagadnienia edukacji plastycznej i jej stymulacji, programy kształcenia, kształcenie nauczycieli, psychologia twórczości i psychologia sztuki, arteterapia, grafika artystyczna. Redaktor naczelny i naukowy pisma „Cieszyński Almanach Pedagogiczny” (od 2011), członek rad redakcyjnych, naukowych i recenzyjnych, bierze udział w stowarzyszeniach naukowych i innych.